เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาเป็นครั้งแรก: พระพุทธองค์ได้ทรงแสดงธรรมที่ตรัสรู้เป็นครั้งแรกแก่ปัญจวัคคีย์ ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการประกาศพระศาสนา
เป็นวันที่เกิดพระสงฆ์รูปแรกในพระพุทธศาสนา: หลังจากฟังปฐมเทศนา ท่านโกณฑัญญะได้บรรลุธรรมและขออุปสมบทเป็นพระภิกษุรูปแรกในพระพุทธศาสนา จึงถือได้ว่ามี พระสงฆ์ เกิดขึ้นเป็นครั้งแรก
เป็นวันที่เกิดพระรัตนตรัยครบองค์สาม: ด้วยการที่ท่านโกณฑัญญะได้บรรลุธรรมและเป็นพระสงงฆ์ ทำให้พระรัตนตรัย อันประกอบด้วย พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ครบถ้วนบริบูรณ์เป็นครั้งแรกในโลก
ด้วยเหตุนี้ วันอาสาฬหบูชาจึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า วันพระธรรม หรือ วันพระสงฆ์