ตึกนกนางแอ่น
อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ตั้งอยู่ในทางภาคใต้ ห่างจากกรุงเทพมหานคร เป็นระยะทางประมาณ 800 กิโลเมตร มีพื้นที่อยู่ทางชายฝั่งตะวันออกของอ่าวไทย ลักษณะภูมิประเทศของปากพนัง เป็นพื้นที่ราบลุ่มแม่น้ำท่วมขัง เป็นป่าชายเลนที่อุดมสมบุรณ์ เป็นแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วย แมลง มด จำนวนมาก เป้นแหล่งกำเนิดสภาวะแวดล้อมที่ดีและเอื้อต่อองค์ประกอบการตั้งถิ่นฐานของนกในเขตเมือง
นกแอ่นกินรังที่เริ่มเข้ามาตั้งถิ่นฐานที่อำเภอปากพนัง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2480 ที่อาคารตึก 3 ชั้นเป็นหลังแรก โดยเริ่มแรกมีนกบินเข้ามาตั้งถิ่นฐานในบริเวณชั้น 3 ของตึก เจ้าของบ้านได้แบ่งพื้นที่ให้ยกอาศัย และย้ายลงไปพักบริเวณชั้น 2 และทำการค้าบริเวณชั้น 1 ประมาณ 50 ปี ต่มาประชากรนกได้ขยายพื้นที่เพิ่มจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้มีการลงทุนสร้างดชเรือนนกเพื่อรองรับการขยายตัวของนกกันอย่างแพร่หลาย
การออกแบบอาคารที่จะดึงดูดให้นกเข้ามาทำรังในอาคาร นอกจากการเลือกปัจจัยทำเลที่ตั้งแล้ว ยังมีการควบคุมอุณหภูมิความชื่น แสง และเสียงที่เหมาะสมกับนก ผนังชั้น 2 ชั้น ชั้นในหล่อเป็นตัวน้ำ หลังคาเป็นสองชั้นเพื่อลดอุณหภูมิ
ขณะนี้อาคารเรือนนกจำนวนมากกว่า 70-80 หลัง เรือนนกในรูปแบบอาคารตึกสูงไม่เกิน 6-7 ชั้น ค่าลงทุนสร้างอาคารเรือนนก ความสูง 7 ชั้น ไม่เกิน 23 เมตร ใช้เงินลงทุนประมาณ 5-10 ล้านบาทต่ออาคาร
สำนักงานเทศบาลเมืองปากพนัง
